Ba mẹ hãy chọn cho con những cuốn sách dưới 3 tuổi và dựa trên thực tế chứ không phải tưởng tượng. Trẻ nhỏ cần khám phá thế giới thực trước khi có thể hiểu được thế giới tưởng tượng do người lớn tạo ra – một thế giới nơi thỏ nói chuyện, mặc quần áo và đến trường, hay nơi những đứa trẻ bị lạc bay trên bầu trời vào ban đêm hoặc những tên cướp biển tìm kiếm kho báu bị mất.

Những cuốn sách đầu tiên của trẻ phải có chất lượng bền chắc với các trang được làm bằng bìa cứng chắc chắn.

Mỗi lần chỉ để một vài cuốn trong một chiếc giỏ nhỏ cạnh ghế trong phòng ngủ của trẻ. Trẻ cũng có thể có những chiếc giỏ nhỏ đựng hai hoặc ba cuốn sách ở những nơi được chỉ định khác trong nhà – chẳng hạn như chiếc ghế bập bênh dành cho trẻ em trong phòng khách.

Tuy nhiên, đừng bao giờ trộn lẫn sách với đồ chơi. Sách không phải để thao tác hay thử nghiệm giống như đồ chơi. Chúng ta dạy trẻ ngay từ đầu cách cầm sách cẩn thận, lật trang từ trên xuống.

Một lần nữa, số lượng sách để sẵn cho trẻ nên được giới hạn: bốn cuốn là tối đa cho một đứa trẻ 2 tuổi. Cuốn sách yêu thích của trẻ lúc này có thể vẫn giữ bên ngoài nhưng hãy luân chuyển những cuốn sách khác từ nguồn cất giữ trong tủ.

Ngoài những cuốn sách mà con bạn có thể tự do sử dụng, hãy dự trữ những cuốn sách văn học hay và hình minh họa đẹp trong tủ kín hoặc kệ tủ quần áo. Đây là những cuốn sách để bạn đọc to cho con nghe vào mỗi buổi tối trước khi đi ngủ hoặc vào một thời điểm đặc biệt trong ngày. Giống như những cuốn sách được để sẵn cho trẻ, những cuốn sách có chất lượng này cũng phản ánh thực tế và giới thiệu cho trẻ những kiến thức sâu hơn về thế giới của mình. Sẽ không có vấn đề gì về việc liệu đứa trẻ có thể hiểu tất cả những gì bạn đọc cho trẻ nghe. Trên thực tế, không có đứa trẻ nào có thể hiểu được ở mức độ người lớn như chúng ta, ngay cả khi trẻ đã quen với những từ được sử dụng và những người, đồ vật và hành động được mô tả. Điều quan trọng ở giai đoạn này là việc trẻ thẩm thấu được những ngôn ngữ hay và những ý nghĩ được diễn đạt tốt.

Nếu con bạn có thể đưa ra lựa chọn phù hợp, bạn có thể để con chọn cuốn sách hàng đêm để đọc trong số hai hoặc ba cuốn trong tủ cất giữ của bạn. Tuy nhiên, nếu con bạn là một trong những đứa trẻ luôn muốn kiểm soát, chúng tôi khuyên bạn ngay từ đầu hãy là người đưa ra lựa chọn.

Sự tương tác về mặt cảm xúc giữa con bạn và bạn là khía cạnh đáng nhớ nhất trong thời gian đọc sách cùng nhau của bạn. Điều quan trọng là bạn phải làm cho trải nghiệm này trở nên thú vị đối với bạn cũng như con bạn. Hãy chọn những cuốn sách mà bạn thấy thú vị. Con bạn có thể sẽ không phát triển niềm yêu thích với việc đọc sách nếu em liên kết nó với sự nhàm chán của cha mẹ hoặc nghĩa vụ bắt buộc của cha mẹ.

Xác định trước thời lượng bạn sẽ đọc và duy trì lịch trình đó. Đừng rơi vào hội chứng “thêm một trang nữa” hay “thêm một câu chuyện nữa” thường đại diện cho nỗ lực ngăn chặn giờ đi ngủ của trẻ và khiến cha mẹ, những người cần có buổi tối thư giãn cho riêng mình cảm thấy mệt mỏi.

Cũng cần thiết như việc đọc sách cho con bạn nghe, trẻ phải thấy bạn đọc vì niềm vui của riêng mình. Trẻ em có xu hướng coi trọng bất cứ điều gì cha mẹ chúng coi trọng. Nếu chúng không bao giờ thấy bạn đọc, chúng sẽ biết rằng sách không thực sự quan trọng trong cuộc sống của bạn, bất kể bạn có nói gì với chúng. Việc đọc trước mặt con bạn trong những tháng đầu tiên không khó vì trẻ luôn ngồi một chỗ và dễ dàng bị cuốn hút bởi một đồ chơi di động hoặc lục lạc.

Tuy nhiên, chẳng bao lâu sau, đứa trẻ sẽ không còn ở yên một nơi nữa và có thể di chuyển nhanh chóng khắp nhà. Đến thời điểm này, bạn nên dành một khoảng thời gian nhất định cho việc tự đọc sách trong ngày của mình. Trong thời gian này, cần phải đưa ra quyết định tỉnh táo là không phản hồi lại trẻ, tất nhiên trừ khi trẻ rơi vào tình huống nguy hiểm. Một người mẹ mà chúng tôi biết đã chọn 15 phút đầu tiên ngay sau khi đứa con 18 tháng tuổi của cô ấy thức dậy sau giờ ngủ trưa để đọc sách. Cô sẽ ngồi im lặng và đọc cho chính mình trong khoảng thời gian này, từ chối những yêu cầu chú ý của đứa trẻ. Cô ấy sẽ giải thích một cách đơn giản: “Bây giờ mẹ đang đọc. Mẹ có thể giúp con khi mẹ xong việc.” Cô ấy nói rằng lúc đầu điều này không phải lúc nào cũng dễ dàng đối với cô ấy. Tuy nhiên, cô vẫn kiên trì vì biết tầm quan trọng của việc con trai mình hiểu được giá trị của việc đọc sách. Ngoài ra, đây là khoảng thời gian cậu bé đã được nghỉ ngơi đầy đủ và có thể tự xoay xở được vài phút mà không có sự chú ý của cô. Quả thực, khi con trai cô được 2 tuổi, cậu bé đã cũng có thể hoàn toàn tự mình xem sách trong “thời gian đọc sách” này.

Nguồn: Lược trích từ sách “Montessori từ điểm bắt đầu” – Paula Polk Lillard và Lillard Jessen

Người dịch: Đinh Thị Thu Nguyệt.